Rezolusaun Governu Ba Reativa Arte Marsiais Iha Ona Prosesu Nia-Laran

Naunil Media(Dili), Sekrétariu Estadu Juventude no Desportu (SEJD) Abrão Nokosiko Saldanha deklara prosesu ba reativa arte marsiais iha Timor-Leste iha ona prosesu identifikasaun.

“prosesu reativa arte marsiais nian ne’e resolusaun fo dalan tiha ona, agora dadaun iha Konsellu Reguladór Arte Marsiais (KRAM) halo hela prosesu, sira balun, hatama ona sira nia dokumentu ba iha ne’eba hodi halo avaliasaun balun KRAM notifika fali tiha ona falta saida saida iha hela prosesu hodi kompleta. ne’ebé prosesu ida ne’e la’o nafatin tanba ne’e resolusasun dehan reativa agora atu prosesu enkuadra ne’e presiza iha reviu fali Lei ka mekanismu servisu sira ne’ebe mak monta tiha ona antes ne’e,”dehan Abrão Saldanha ba jornalista sira hafoin remata reuniaun iha salaun Auditoriu Ministeriu Finansas, kinta (10/06/2021).

Nia deklara kona-ba atu reativa la’os de’it reativa, maibe presiza tan rekesitus balun mak atu halo, liu-liu konsulta no halo revisaun sira ne’ebe maka iha, atu nune’e bele Organiza di’ak liu artemarsiais ne’ebe mak sei tama iha revisaun refere.

“Ohin diskusaun ne’e iha apresentasaun ba metodolojia oinsá maka halo konsulta, rona de’it iha governu nia prespetiva, maibé rona artemarsiais sira komponente hotu Sosiedade nian, Relijiaun sira nia opiniaun, liu-liu artemarsiais sira nia opiniaun, oinsa atu aplika ba sira, maneira ida ne’e maka sei propoen previjensia nesesaria ne’ebe mak tuir prespetiva hotu-hotu nian,” nia hatutan.

Membru governu deklra, dadaun ne’e Sira nia-parte halo hela survei virtual (online) ba konsulta Munisipiu sira hafoin halo konkluzaun ba nesesariu divizaun nian.

“Tarjetu maka husi konsulta sira ne’e, apresenta husi Nesesidade nia vizaun, no hein katak husi konsultas Munisipiu sira halo ona, agora dadauk ba pratikante sira halo hela survei online ida, levantamentu online ida, ne’ebe la’o hela, hein katak agora iha hela diskusaun ho entidades Relijiaun sira, no komponente sosiedade nia mos la’o hela, survei ida ho diskusaun intervista la’o, ita hein tan diskusaun husi prespetiva sira hotu organizasaun arte marsiais sira nian no husi ida ne’e ita bele konklui ona nesesariu divisaun maka saida saida,” nia haktuir.

Membru governu ne’e realsa, durasaun iha espasu primeiru ministru laiha periodu determinadu, maibe ninia durasaun bainhira apresenta ona revisaun ba lei ne’e rasik. entaun sei apresenta ba Primero Ministru maka Konsellu Ministru foti desizaun.

Iha fatin hanesan Kompaña Juridico social (JUS) ne’ebé hetan fiar husi governu Timor-leste liu husi Sekretariu Estado Juventude no Desportu, deklara dadaun ne’e sira nia-parte halo hela preparasaun hodi elevora hikas lei ne’ebé mai antes ne’e aprezenta ona.

“Atu elabora pakote lei kona-ba artemasia iha Timor-Leste ami halo hela apresentasaun katak, nia prosesu ne’e sei iha hela Nivel konsulta públiku, tanba antes de elavorasaun ba lei ida ne’e, presiza iha konsulta ida klean, atu husu hanoin husi entidades sira ne’ebé mak kontribui ba iha prosesu ida ne’e,” deklara Rosa Xavier.

Nia deklara Sosiu kompana Jus hato’o, konfiansa ne’e hansan kontribuisaun ba Estadu Timor-leste lei ida ne’ebe maka bele kondiz situasaun Timor-Leste nian, atu bele regula bele kontribui ba desenvolvimentu nasiónal.

“Entaun hanesan kompaña, ne’ebe hetan fiar, ami tenke tuir regras ne’ebe mak iha, entaun husi konsultan, husi estudu, husi peskiza, ne’e mak foin bele hakerek esbosu lei ida ne’e, atu regula arte marsias sira”, nia informa.

Kona-ba arte Marsiais hanesan, Ikatan Keluraga Silat (IKS), Kmanek Oan Rai Klaran (KORK), Persaudaraan Setia Hati Terate (PSHT), antes ne’e tuir rezolusaun governu lei nú 5/2015, nomos lei 16/2013, disidi taka arte marsiais tolu ne’e tanba konsidera la kontribui ba unidade nasional, hodi hamosu hela de’it komflitu iha sosiedade.

Nune dadadun ne’e oitvú governu liu hosi SEJD, buka meius oinsá atu reativa hikas arte marsiais tolu ne’e, nomos altera lei nú 5/2015 inklui lei nú 16/2013.RIT.