FEATUREDIkus LiuNewsSaude

Covid-19: Kazu Pozitivu Foun rejista Na’in-69

Fahe Tutan

Naunil Media (Díli), Portavoz Kordenadór Forsa-Tarefa ba Mitigasaun Surtu Covid-19, Rui Maria de Araújo, informa  ekipa Sala Situasaun Sentru-Integraddu Jestaun Kreize (SS-CIGC- sigla Portugés)   Covid-19 kazu pozitivu foun rejista na’in-69, rekupera na’in-38 no  kazu ativu baixa hamutuk na’in-956.

Portavoz Kordenadór Forsa-Tarefa ba Mitigasaun Surtu Covid-19, Rui Maria de Araújo hat’o asuntu ne’e Naunil Media asesu liuhusi nota imprensa husi SIJK, sábdu (24/04).

Tuir Dr Ruit,  dadus jeral ba Timor-Leste tomak total kazu konfirmadu kumulativu (sura husi 21 Marsu 2020) hamutuk 1808, Kazu detetatu foun ne’ebé relata iha dia 24 Abril 2021: 69 (iha  Dili  63,  iha Munisipiu seluk 6). husi total kazu detetadu foun ohin: mane 44, feto 25, Husi total kazu detetadu foun ohin: asintomátiku 63 (91,3%), sintomátiku 6 no  Husi total kazu detetadu foun ohin, 64 (92,7%) maka deteta tamba halo teste ho razaun atu halo viajen/ka halo ona viajen ba Munispiu  hafoin deteta pozitivu. Maski nune’e, sira ne’ebé rezultadu teste pozitivu husi grupu ida ne’e, maioria sira nia hela fatin, iha duni cluster sira ne’ebé iha kazu detetadu barak iha Munisipiu Dili.

Kazu rekuperadu ne’ebé ralata ohin  24 Abril 2021: 38, total kazu ativu ohin, dia 24 de Abril 2021 hamutuk nain 956, Husi horiseik mai ohin, hamutuk hotu Laboratóriu Nasionál Saúde halo 796 testes PCR, ho detalles hanesan tuir mai:

  1. Vijilánsia sentinela:62.
  2. Rastreiu ba kontaktu (Contact tracing): 15.
  3. Rastreiu Aleatoriu (Random Screening): 227.
  4. Viajen sai husi serka sanitária Munisipiu Dili:430.
  5. Viajen internasionál: 0.
  6. Follow up iha quarentena: 62

 Husi teste follow up ba sira iha fatin izolamentu: 85 ( 38 negativu ona, 47 sei nafatin pozitivu).

Rui haktuir, evolui surtu covid-19 iha munispiu Díli, atu bele hatene surtu ida ninia evolusaun, no mós surtu ne’e aumenta ka diminui, indikador ida ne’ebé matenek-nain epidemiolojia nian uza, maka prevalénsia. Konvensionalmente prevalénsia sukat persentajen ema ne’ebé detetadu hetan moras ida, iha populasaun nia le’et, iha periudu tempu ne’ebé determinadu. Nune’e, ekipa konjunta saúde buka determina prevalénsia ema ne’ebé detetadu Covid-19 iha Munisipiu Dili, no hetan rezultadu hanesan tuir mai:

Entre 2 Abril ho 15 Abril 2021 (semana 2): Prevalénsia 3,5% (264 pozitivus husi 7564 pesoas ne’ebé halo teste rastreiu aleatóriu & rastreiu atu halo viajen sai husi serka sanitaria Munisipiu Dili).

Entre 16 Abril ho 22 Abril 2021 (semana 1): Prevalénsia 7.3% (425 pozitivus husi 5799 pesoas ne’ebé halo teste rastreiu aleatóriu & rastreiu atu halo viajen sai husi serka sanitaria Munisipiu Dili).

“Aumentu prevalénsia iha semana 16 to’o 22 abril 2021, kompara ho semana 2 antes (2 abril-15 abril) hatudu ona katak surtu iha munispiu dili aumenta ba beibeik, no hatudu mós katak ema barak liu tan ona maka infetadu”, nia informa.

.

“Haree mós ba faktu katak maioria husi ema ne’ebé detetadu pozitivu maka la hatudu sintomas (katak ema ne’e rasik la hatene katak nia moras hela) signifika sars-cov-2, da’et maka’as ba mai iha populasaun dili nia le’et. se ita aplika 7,3% ba populasaun dili, signifika atualmente iha maizoumenus 20 mil pesoas maka infetadu ho virus sars-cov-2 iha munisipiu dili. to’o ohin iha munisipiu dili rejista deit 1542 kasus detetadus. ida ne’e signifika, maioritáriamente kazu pozitivu la detetadu”, nia hato’o.

 

Nia dehan, ajuntamentu ka aglomerasaun ema durante confinamentu domisiliar geral iha fulan marsu-abril, aglomerasaun ema hafoin inundasoens dia 4 abril & insidente vera-cruz 12-15 de abril, halo bo’ot liu tan risku propagasaun virus iha populasaun nia le’et.

Informasaun adisionál nia realsa, iha loron  24  Abril 2021, izolamentu Vera Cruz iha kazu detetadu nain 19 (aumenta nain 6 kompara ho horiseik, maibé ohin nain 2 mós rekupera). Iha área obstetrisia nain 6, medisina interna nain 10, pediatria 3.

a). Sira nain 6 iha obstetrisia, kategoria moderadu hotu, sira nia kondisun estável.

b). Sira nain 10 iha medisina interna, 1 grave, 9 moderadu. Nain 1 grave uza ventiladór, maibé rekupera di’ak kopara ho loron hirak liu bá.

c). Husi sira nain 9 seluk iha medisina interna ne’e, nain 4 maka tama ho ARDS (Acute Respiratoric Distress ka Syndrom – Sindroma Insufisiénsia Respiratória Aguda-SIRA) plus iha comorbidade, nain 5 tama ho ARDS/SIRA no la iha comorbidade.

d). Kazu 3 pediatria, 1 moderadu, nain 2 grave. Nain 1 grave uza CPAP, no 2 moderadu uza oxijéniu ho kanula.

Nia apela, populasaun iha Díli laran no mós iha Munisipiu sira seluk, atu aprezenta-an iha fasilidade saúde públiku (Sentru Saúde ka Ospitál) ne’ebé besik, wainhira sente isin-manas, ka kakorok moras, ka inus-ben, ka mear, hodi bele hetan atendimentu husi profisionál saúde sira. Wainhira sedu liu hatene se virus ne’e kona ita ka la’e, di’ak liu, hodi nune’e bele hetan atendimentu sedu liu, no prevene tama ba iha situasaun ne’ebé hanaran sindroma insufisiénsia respiratória aguda (SIRA), ka dada I’is susar. Vit

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *