FEATUREDIkus LiuNewsPolitika

PR “Lú Olo” Veta Alterasaun Dahuluk Ba Lei Resenseamentu Eleitoral

Fahe Tutan

Naunil Média (Dili), Prezidente Repúblika (PR) Francisco Guterres “Lú Olo”, hafoin Tribunal Rekursu deklara inkonsitusionalidade ba artigu 17 númeru 2, veta Dekretu Parlamentu Nasionál (PN) númeru 43/V-Primeira alterasaun ba Lei númeru 6/2016, 25 maiu, Lei Resenseamentu Eleitorál.

Liu husi Komunikadu ne’ebé Naunil Média asesa iha média Prezidensiá Repúblika loron, Kinta, 12/08/2021. Katak Xefí estadu Veta Alterasaun Dahuluk Ba Lei Resenseamentu Eleitoral hafoin tribunal rekursu deklara inkonstitusionalidade.

Liuhusi análiza ba Dekretu Parlamentu Nasionál ne’e, iha 23 jullu,  Prezidente Repúblika hato’o pedidu ba Tribunal Rekursu halo fiskalizasaun preventiva ba konstitusionalidade Dekretu Parlamentu Nasionál.

Iha 6 agostu 2021, Tribunal Rekursu deklara artigu 17 númeru 2 husi Dekretu Parlamentu Nasionál mak Inkonstitusionál. Akordaun Tribunal Rekursu hateten katak artigu 17 númeru 2 husi Dekretu Parlamentu Nasionál konfronta ho artigu 38 husi Konstituisaun, viola direitu ba klarifikasaun kona-ba finalidade ba dadus sira.

Enkuantu hakat liu direitu ba koñesimentu ba dadus pessoais, ne’e viola prinsípiu ba espesifikasaun ba finalidades no limitasaun ba uzu, ne’ebé hateten iha artigu 38 husi Konstituisaun, introdús restrisoins ne’ebé bele vulnera, ho dalan injustifikadu no ho forma la proporsionál,  tuir direitus ne’ebé previstu iha artigu 38 Konstituisaun.

Akordaun Tribunal Rekursu nian deside katak  artigu 17 númeru 2  husi Dekretu Parlamentu ne’ebé hateten  Diretór Jerál STAE autoriza komunikasaun dadus konstantes husi Baze de Dadus Resenseamentu Eletorál ho instituisoins bankárias, financeiras no telekomunikasoins ne’ebé hetan lisensa iha territóriu nasionál, ba efeitu verifikasaun identidade, rezidénsia, inskrisaun iha Baze de Dadus Resenseamentu Eletorál, no númeru kartaun eleitor husi clientes, no iha âmbito operasoins no prosedimentus kontrolu internu ba indentifikasaun clientes, no ba prevensaun brankamentu kapitais no husi finansiamentu terrorismu.  Artigu ida ne’e la tuir Konstituisaun artigu númeru 38 ne’ebé garante direitu ba liberdade, seguransa no integridade ema ida-idak ninian.

Dekretu Parlamentu Nasionál númeru 43/V- Primeira alterasaun  Lei Resenseamentu Eleitorál, iha Sesaun Plenária Parlamentu Nasionál aprova ho unanimidade ho votus 62 , iha 28 juñu 2021.*Jos

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *