COVID-19 Iha TL Seidauk Tama Nível Transmisaun Komunidade
Naunil Média (Díli), Sentru Integradu Jestaun Krize (CIGC-Sigla Português) liuhosi Kordenadór Ofisiál Ligasaun Forsa Tarefa COVID-19 iah Timor-Leste, Rui Maria de Aeújo, breafing hamutuk ho jornalista sira kona-ba saida mak transmisaun lokál no transmisaun komunidade.
Nia hatutan kona-ba transmisaun lokál katak kazu ida pozitivu iha fatin ida depois ema ne’ebé besik mos hahú hetan ona, maibé sei lokalizadu hanesan ema nain 16 pozitivu no nain rua provável ne’e husi Otél Katuas hotu.
Enkuantu provável nain rua husi Otél Fortuna, Otél Novo Horizonte no mós pozitivu ida husi Otél Timing, sira-ne’e hotu hosi Indonézia iha loron 29 Marsu mai oin.
“Pesoál saúde ruma iha Sentru Saúde mak deteta ona komunidade hosi liur balun iha sintoma ba COVID-19, entaun transmisaun komunidade komesa iha ona nune’e presiza atensaun. Ita Timor foin mak transmisaun lokál, maibe seidauk iha transmisaun komunidade iha kontestu prevensaun no mitigasaun ba COVID-19”, hateten Rui Araújo iha Centro de Convenções de Díli (CCD), Sabado (18/04).
Nia esplika, “Teorikamente nível haat orienta ita atu fó hanoin mai ita mak, primeiru, kontensaun, baibain ema dehan episentru (penyebaran) virus, katak fora hosi Timor-Leste. Por-ezemplu, iha fulan Janeiru ho Fevereiru mak sai hanesan episentru, maibé la’ós iha Timor.
Segunddu, “Kazu kona-ba kontensaun alargada katak bainhira kazu importadu ne’e mosu sein kadeira sekundáriu transmisaun. Signifika kazu ne’e ida de’it no seidauk da’et ba ema seluk tan, tanba ne’e kazu primeiru bolu naran primáriu no segundu bolu sekundáriu, katak hahu da’et ona ba ema hanesan deteta ona iha loron 21 Marsu.
Kazu terseiru, Nia tenik “Hanaran mitigasaun, ita kombate makaas ona. Bainhira ita tama ba faze mitigasaun tanba ita iha rezultadu laboratóriu hatudu ba ita katak ita iha ona transmisaun lokál”.
“Kazu dahaat mak rekuperasaun transmisaun diminui ona iha Timor, bainhira la iha ona kazu foun. Por- ezemplu, kazu foun iha nasaun balun hanesan iha Amérika horisehik (17/04) hamutuk 100, maibé ohin tun ba 50 no aban tun tan bá 20. Bainhira tun to’o 10, ne’e hatudu katak tama ona ba faze rekuperasaun, tenik nia”. Dehan Nia. Ana
