MF Rui: Informa Polítika Investimentu Fundu Mina-Rai Ba PR
Naunil Media (Díli), Ministru Finansas (MF) Rui Gomes, Informa Polítika investimentu fundu Mina-rai ba Prezidenti Repúblika (PR) Francisco Guterres “Lú Olo”
Lia hirak ne’e Ministru Finansas (MF) Rui Gomes ba jornalista sira hafoin hasoru malu ho Prezidenti Repúblika (PR) Francisco Guterres “Lú Olo” iha palásiu Prezidenti Nicolau Lobato Bairru Pite, Sexta (06/08).
“Ha’u mai iha ne’e para atu informa ba PrezidentiRepúblika kona-ba polítika investimentu fundu mina rai, ne’ebé ita bolu dehan segimentasaun do fundu ita fahe fundu ne’e ba parte rua, ida mak ita bolu dehan karteira likides ne’e para atu garante katak durante prosimu tres anus ne’e ita bele iha osan atu finansia Orsamentu Jerál Estadu (OJE)”, Dehan MF Rui Gomes.
Ministru Finansas ne’e esplika, Karteira ida segundu ne’e mak bolu dehan karteira de kresimentu ne’e katak osan sira ne’e lafoti husi likides ne’e, investe fila fali iha asoens ne’e para aban bain rua nia retornu fila fali bele mai finansia fali aset ida likidu ne’e.
Rui dehan, Mai informa ba xefí estadu tanba razaun hahu husi 2009 tó mai agora levantamentu ne’ebé iha ne’e liu rendimentu sustentavel estimadu.
“Ida ne’e mak ha’u mai informa ba Prezidenti Repúblika i razaun tanba saida mak ita tenke halo, segimentasaun fundu ida ne’e tanba primeiru ita hatene katak, hah’u husi 2009 too agora ita nia levantamentu ne’e liu rendimentu sustentavel estimadu”, Katak nia.
Governante ne’e hatutan, ida ne’e nia tau risku boot tebe-tebes ba fundu enkuantu lei dehan katak foti de’it 3%, maibé foti 5% entaun ne’e signifika katakbainhira ho ritmu ida foti osan hanesan ne’e, ne’e mak fundu ne’e durante tinan sanolu (10), tinan sanolu resin ida (11) nia sei hotu ida ne’e mak problema prinsipál ida.
Reseitas petroliferu mós komesa monu, monu ne’e tanba presu minirai, i mós tanba volume produsaun maske foin lalais ne’e rona katak Bayu-Undang bele prolonga tan tinan rua tinan tolu, maibé osan ne’ebé ke espera atu hetan purvolta duzentus, trezentus miloens de’it laiha tan ona, enkuantu seidauk dezenvolve kampu Gritear Sunrise mak osan ida ne’e de’it, no reseita mak ida ne’e de’it, Nia haktuir.
Nia mós fó ezemplu katak retornu de investimentu sira ne’ebé ke halo dadaun ne’e, nia retornu ne’e kiik liu fali buat ne’ebé espera tanba osilasaun iha merkadu Finanseiru ne’ebé Timor-Leste (TL) lakonsege kontrola.
“Osan ne’e iha li’ur ema seluk mak uza ita nia osan para atu investe iha buat oioin tanba volatilidade ida ne’e mak mesmu ita kaer purizemplu asoens sira ne’e ita tau hotu 100% iha asoens nia retornu ne’e mós sei la too 3%”, Katak nia.
Signifika ita tenke hamenus risku ba fundu ne’e rasik i atu hamenus risku ida ne’e mak ita halo segimentasaun ba fundu ida ne’e mak ha’u mai informa ba Prezidente Repúblika,Dehan nia.
Iha biban ne’e Prezidenti Repúblika Francisco Guterres “Lú Olo” mós simu sira ho kontenti no mós orienta katak oinsá diversifika sai ekonómia ne’ebé bele sees aan husi fundu Mina-rai.
“Prezidenti Repúblika simu kontenti tantu ami intrega mós nota informativa sira ne’e ba PR, no orientasaun konserteza tantu orientasaun ida mak ko’alia kona-bá diversifika sai ekonómika, oinsá ita bele ses aan husi denpedensia ba fundu mina-rai, tantu ida ne’e mak ha’u hanoin ita hotu nia preokupasaun, Nia hakotu. * Jos
