MS-OMS Lansa Unidade Kolposkopia Tratamentu Kankru

Naunil Media (Díli), Ministériu Saúde (MS) liu husi Hospitál Nasionál Guido Valadares (HNGV), hamutuk ho Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) iha Timor-Leste (TL), lansa Unidade Kolposkopia atu halo tratamentu kankru.

Tuir Diretór Ezekutivu HNGV Alito Soares hatete, Lori MS nia naran no HNGV, hato’o hela agradesimentu ba OMS, ne’ebé ho komitmentu tomak hahu husi inisiu iha Timor, sempre apoiu iha area Klínika, portantu iha estrutura ne’e hotu, liu-liu iha HNGV.

“Ohin ita simu tan apoiu ida ne’ebé mak pozetivu teb-tebes ba lansamentu Unidade Kolposkopia ninian, ida ne’e HNGV atu eleva tan atendimentu liga liu ba kankru no inan feton sira ne’ebé mak hetan Kankru Serviks, i lansamentu ne’e mós husi ekipa ofjim no OMS hahu husi preparasaun, konstrusaun iha fatin ida ne’e, to’o tan mai iha formasaun ba ita nia mediku sira no Parteira sira, no formador sira husi OMS nian ne’ebé transfere husi India, durante semana ida resin sira halo formasaun ne’e, atu nune’e, bele forma ita nia formador sira, hodi ba oin sira bele halo formasaun diak liu tan ba ita nia mediku sira no parteira sira, ba iha Hospitál Referais sira”, dehan Diretór Ezekutivu HNGV Alito Soares ba jornalista sira hafoin remata lansamentu iha sala OPD, HNGV, kinta (02/06).

Nia hatutan, Kolposkopia ida ne’e, atu bele halo deteksaun sedu ba Kankru Serviks, iha mós atendimentu ou tratamentu ba kankru ne’ebé mak faze sedu.

Unidade ida ne’e, importante tebes, la’os de’it ba HNGV, maibé sei uza mós ba fasilidade saúde seluk iha Kapitál Dili, no bele kontinua defensor ba maluk mediku sira, no planu ba oin iha serbisu ne’e, kada semana mais ou menus loron rua, dehan nia.

Alende ida ne’e mós, ita sei halo ba extrening ba staf sira iha HNGV, nune’e mós ita iha planu atu estende liu tan ba instituisaun balu, liu-liu ba inan sira ne’ebé mak iha risku, no mós ba feto sira ne’ebé mak tuir nia idade ne’ebé mak presiza halo deteksaun liu unidade Kolposkopia ninian.

Nia infroma, Durante periódu semana hirak nia laran, halo ona extrening ba maluk lubuk balu, hamutuk na’in-27, husi numeru ne’e, na’in-6 mak halo Kolposkopia no na’in-3 hetan pozetivu Kankru Serviks, ho ida ne’e, sira halo tratamentu iha HNGV, espera katak, sei tratamentu kontinua, maibé pontu importante husi unidade ida ne’e mak, atu halo deteksaun sedu ba inan feton sira ne’ebé mak hetan kankru sedu, mais komum atu hetan Kankru Serviks.

Enkuantu ida ne’e hanesan faze primeiru ne’ebé mak ita iha, no ba oin ita presiza tulun, nune’e agora daudauk mós OMS presilta tebes ho MS, atu bele kontinua ba ita nia mediku sira, liu-liu ba kankru sira ne’ebé mak mais avansadu, no oinsa atu intervensaun ba sirojiku ida ba iha ne’eba.

“Agora ita Hospitál Timor, ita halo ona atendimentu ba sirojiku maibé ho fazeadu ne’ebé mak sedu, nune’e ba fazeadu ne’ebé mak avansadu liu, presiza iha mediku espesial ne’ebe mak iha suporta ba ida ne’e”, nia relata.

Iha sorin seluk hanesan, reprezentante Organizasaun Mundiál Saúde (OMS) iha Timor-Leste (TL), Arvind Mathur, haktuir, iha tinan tolu liu ba, ne’ebé ita hatene ona kankru iha Timor ne’e, mezmu iha faillansu tanba informasaun seidauk detallu mais ita iha 100 mill, nune’e ita detekta ema sanulu ninia estimasaun maka ne’e, maibé sistemasaun atu sistema rasik, OMS apoiu tiha oan, ne’ebé agora daudauk estabelese hela iha HNGV, nune’e agora daudauk dadus balu husi Hospitál Referal haruka mai ita rejistu hela iha ne’e.

Ba funsionámentu unidade ne’e rasik ne’e, Ministériu Saúde ho  Diretór Ezekutivu HNGV, Alito Soares, sei tuur hamutuk mak oinsa atu relaiza ekipamentu ba iha ne’e, liu-liu iha pedidu atu komprasa ultrasaun, ita presiza tan makina ruma atu hasai foto grafia, liu-liu iha Kankru Susu nian. Maibé antes ne’e, ita iha ona apoiu balu OMS iha komitmentu bo’ot atu apoiu, por ezemplu kuandu ema detekta ona, oinsa atu halo hanesan tratamentu ne’ebé mak advansa ba oin ne’e, ne’ebé OMS sei ko’alia ho MS liu-liu ba HNGV oinsa atu planu ba oin, nia hakotu. LTS